Prof. Dr. Ömer Faruk Harman'ın telif ettiği İslam Ansiklopedisi madde ve bölümleri

(kaynak https://islamansiklopedisi.org.tr/muellif/omer-faruk-harman)


ABDÜLAHAD DÂVÛD

Rahip iken müslüman olan ve Hıristiyanlığa reddiye yazan ilâhiyatçı.

AHD-i ATÎK

Yahudilerin kutsal kitabına hıristiyanlarca verilen ad.

ANAWATI, Georges Chehata

İslâm’la ilgili çok sayıda çalışması bulunan Mısırlı Dominiken rahibi.

ARİM

Kur’ân-ı Kerîm’de Sebe halkının cezalandırıldığı bildirilen büyük sel baskını sırasında yıkılan set, baraj.

ASÂ / 1. Bölüm: DİNLER TARİHİ

Çeşitli din ve kültürlerde kudret ve otorite ile dinî-sihrî gücün sembolü sayılan sopa, değnek.

ÂSAF b. BERAHYÂ

İslâmî kaynaklarda Hz. Süleyman’ın kâtibi veya veziri olduğu kaydedilen kişi.

ASHÂBÜ’r-RES

Kur’ân-ı Kerîm’de helâk edildikleri bildirilen eski bir kavim.

ÂSİYE

İslâm’a göre Firavun’un Hz. Mûsâ’ya iman etmiş olan eşi.

AZÎZ

Dinî görevlerini yerine getiren, nefsini terbiye edip dinî hayatta her türlü fedakârlığa katlanan ve çeşitli kerametler gösterdiğine inanılan kimselere kilise tarafından verilen unvan.

AZÎZ-i MISR

Mısır’ın ulusu, güçlüsü anlamında bir unvan.

BEL‘AM b. BÂÛRÂ

Tevrat’ta ve İslâm kaynaklarında, önceleri iyi bir mümin iken daha sonra Hz. Mûsâ ve kavmi aleyhine hile tertiplediği için cezalandırıldığı rivayet edilen kişi.

BUHTUNNASR

Milâttan önce 605-562 yılları arasında hüküm süren, Yahuda Devleti’ni ortadan kaldırarak Kudüs’ü ve Süleyman Mâbedi’ni yakıp yıkan Bâbil kralı.

CEHENNEM / 1. Bölüm

İnkârcıların ve günahkârların âhirette cezalandırılacakları yer.

el-CEVÂBÜ’l-FESÎH

Nu‘mân b. Mahmûd el-Âlûsî’nin (ö. 1317/1899) hıristiyan Abdülmesîh b. İshak el-Kindî’nin risâlesine reddiye olarak kaleme aldığı eseri.

ÇOCUK DÜŞÜRME / 1. Bölüm

DAĞ / 1. Bölüm

DALÂLET / 1. Bölüm

Haktan yüz çevirip bâtıla yönelme, ilâhî buyruklara aykırı davranma anlamına gelen bir terim.

DÂNYÂL

Kitâb-ı Mukaddes’e göre Benî İsrâil peygamberlerinden olan kutsal kitap yazarlarından biri.

DÂVÛD

İsrâiloğulları’na gönderilen ve kendisine Zebûr verilen peygamber.

DİN / 2. Bölüm

ELYESA‘

Kur’ân-ı Kerîm’de adı geçen peygamberlerden biri.

ENDÜLJANS

Hıristiyanlık’ta, işlenen günahlardan dolayı dünyada çekilecek cezanın belirli şartlar karşılığında kilise tarafından affedilmesi anlamında kullanılan terim.

EYYÛB / 1. Bölüm

Kur’ân-ı Kerîm’de adı geçen peygamberlerden biri.

FÂRÂN

İslâmî kaynaklara göre Mekke bölgesinin Ahd-i Atîk’teki adı.

FEYYÛMÎ, Saîd b. Yûsuf

Ortaçağ Babilonya Yahudiliği’nin tanınmış âlim ve yazarı, Ahd-i Atîk’in ilk Arapça mütercimi.

FİRAVUN / 1. Bölüm

Eski Mısır krallarının unvanı.

GÜNAH / 1. Bölüm

İlâhî emir ve yasaklara aykırı fiil ve davranışları ifade eden bir terim.

HÂBİL ve KĀBİL

Hz. Âdem ile Hz. Havvâ’nın ilk iki oğlu.

HAC / 1. Bölüm

Kutsal kabul edilen mekânları dinî maksatla ziyaret etme, İslâm’ın beş şartından biri.

HÂRÛN

Hz. Mûsâ’nın kardeşi, onun yardımcısı olarak İsrâiloğulları’na gönderilen peygamber.

HAVVÂ

İlk kadın, Hz. Âdem’in zevcesi ve insan neslinin annesi.

HİCR

Semûd kavminin yaşadığı kabul edilen bölge ve burada yer alan şehir.

HÛD

Kur’ân-ı Kerîm’de Âd kavmine gönderildiği bildirilen peygamber.

HÜBEL

İslâm’dan önce müşriklerce Kâbe’de bulundurulan putlardan biri.

HÜDHÜD

Kur’ân-ı Kerîm’de Hz. Süleyman kıssasıyla ilgili olarak zikredilen bir kuş.

İBRÂHİM / 1. Bölüm

Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslâm’ın müştereken kabul ettiği büyük peygamber.

İDRÎS

Kur’ân-ı Kerîm’de adı geçen peygamberlerden biri.

İLYÂS

Kur’ân-ı Kerîm’de adı geçen peygamberlerden biri.

İMRÂN

Kur’ân-ı Kerîm’de Hz. Meryem’in babasının adı.

İNCİL

Hz. Îsâ’ya verilen ilâhî kitabın Kur’an’daki adı.

İREM

Kur’an’da sözü edilen bir kabilenin veya yerleşim merkezinin adı.

ÎSÂ / 1. Bölüm

Kur’an’da adı geçen ve kendisine kutsal kitap İncil verilen peygamber.

İSHAK

Hz. İbrâhim’in oğlu, Kur’an’da adı geçen peygamberlerden biri.

İSLÂM / 2. Bölüm: Vahiy Geleneği İçinde İslâm

Son ilâhî din.

İSMÂİL / 1. Bölüm

Hz. İbrâhim’in oğlu, Kur’an’da adı geçen bir peygamber.

İSRÂİL (Benî İsrâil)

Tevrat ve Kur’an’da Hz. Ya‘kūb’un (İsrâil) çocuklarına ve onların soyundan gelenlere verilen ad.

KADIN / 1. Bölüm

KÂHİN / 1. Bölüm

Gizli ilimleri bildiğini ve gaipten haber verdiğini ileri süren kişi.

KĀRÛN / 1. Bölüm

Zenginliğiyle tanınan, Hz. Mûsâ ve Hârûn’un şahsında Allah’ın emirlerine karşı çıktığı için cezalandırılan kişi.

KATOLİKLİK

İnanç ve ahlâk alanında papanın otorite kabul edildiği, Hıristiyanlığın en kalabalık cemaatini teşkil eden hıristiyan kilisesi/mezhebi.

KİTÂB-ı MUKADDES

Ahd-i Atîk ile Ahd-i Cedîd’den oluşan hıristiyan kutsal kitabı.

KONSİL

Katolik hıristiyan literatüründe dinî meseleleri tartışıp çözmek üzere bir araya gelen yüksek düzeydeki din adamları kuruluna verilen ad.

KUDÜS / 1. Bölüm

Üç ilâhî dinde de önemli bir yere sahip olan ve kutsal sayılan şehir.

KUR’AN / 9. Bölüm: KUR’AN ve KİTÂB-ı MUKADDES

İslâm dininin kutsal kitabı.

LOKMAN / 1. Bölüm

Kur’an’da kendisine hikmet verildiği bildirilen, peygamberliği tartışmalı bir din büyüğü.

LÛT / 1. Bölüm

Kur’an’da adı geçen bir peygamber.

MATEM / 1. Bölüm

MEDYEN

Hz. Şuayb’ın peygamber olarak gönderildiği kavmin ve bu kavmin yaşadığı yerin adı.

MÉLANGES de l’INSTITUT DOMINICAIN d’ÉTUDES ORIENTALES du CAIRE

Kahire’de 1954 yılından beri yayımlanan ilmî dergi.

MÉLANGES de l’UNIVERSITÉ SAINT JOSEPH

Beyrut Saint Joseph Üniversitesi tarafından çıkarılan dergi.

MEN ve SELVÂ

İsrâiloğulları’na çölde mûcizevî bir şekilde verilen iki temel yiyeceğin adı.

MERYEM

Hz. Îsâ’nın annesi.

MİLEL ve NİHAL

İslâmî literatürde dinler ve mezhepler tarihiyle ilgili eserlerin ortak adı.

el-MİLEL ve’n-NİHAL

Şehristânî’nin (ö. 548/1153) dinler, mezhepler ve felsefe tarihine dair eseri.

MÛSÂ

İsrâiloğulları’na gönderilen ve kendisine Tevrat indirilen peygamber.

NÛH

Büyük peygamberler arasında sayılan, kendisine inanmayan kavmi tûfan ile helâk edilen peygamber.

ON EMİR

Hz. Mûsâ’ya Sînâ’da taş tabletler üzerine yazılı olarak verilen ilk ilâhî emirler.

RÛHULKUDÜS / 1. Bölüm

Kur’ân-ı Kerîm’de Cebrâil için kullanılan bir isim.

SÂRE

Hz. İbrâhim’in hanımı ve İshak’ın annesi.

SÜLEYMAN / 1. Bölüm

Hz. Dâvûd’un oğlu, İsrâiloğulları’na gönderilen hükümdar-peygamber.

ŞEHRİSTÂNÎ / 1. Bölüm

el-Milel ve’n-niḥal adlı eseriyle tanınan Ortaçağ İslâm dünyasının en meşhur dinler tarihçisi.

TERCÜMAN, Abdullah

Papazken müslüman olan ve Hıristiyanlığa dair kaleme aldığı reddiyesiyle tanınan müellif.

TEŞBİH / 2. Bölüm: Diğer Dinlerde

Zâtı, sıfatları ve mâbud oluşu yönünden Allah ile yaratılmışlar arasında benzerlik kurma anlamında terim.

TÛFAN / 1. Bölüm

Hz. Nûh’un kavminin cezalandırılması için meydana gelen büyük su felâketi.

TUHFETÜ’l-ERÎB

Abdullah et-Tercümân’ın (ö. 832/1429) Hıristiyanlığa reddiye olarak kaleme aldığı eseri.

TÜBBA‘

Eski Yemen krallarının unvanı, Kur’an’da helâk edildiği bildirilen bir kavmin adı.

YÂFES

Tevrat’a göre Hz. Nûh’un üç oğlundan biri.

YAHUDİ HIRİSTİYANLIĞI

Yahudi kökenli olup yahudi dinine mensupken Hz. Îsâ’ya inananların temsil ettiği inanç sistemi.

YAHUDİLİK / 2. Bölüm: KUTSAL METİNLER ve DİNÎ LİTERATÜR

Hz. Mûsâ’nın peygamberi olduğu ilâhî din.

YAHUDİLİK / 3. Bölüm: İNANÇ ESASLARI

Hz. Mûsâ’nın peygamberi olduğu ilâhî din.

YAHUDİLİK / 5. Bölüm: MEZHEPLER ve DİNÎ GRUPLAR

Hz. Mûsâ’nın peygamberi olduğu ilâhî din.

YAHUDİLİK / 7. Bölüm: İSLÂM KAYNAKLARINDA YAHUDİLİK

Hz. Mûsâ’nın peygamberi olduğu ilâhî din.

YA‘KŪB / 1. Bölüm

Hz. İbrâhim’in torunu ve İsrâiloğulları’nın atası olan peygamber.

YED-i BEYZÂ / 1. Bölüm

Hz. Mûsâ’ya verilen mûcizelerden biri.

YEGŪS

Kur’ân-ı Kerîm’de Nûh kavminin taptığı belirtilen ve Câhiliye döneminde de tapınılan putlardan biri.

YEÛK

Kur’ân-ı Kerîm’de Nûh kavminin taptığı belirtilen ve Câhiliye döneminde de tapınılan putlardan biri.

YUHANNÂ ed-DIMAŞKĪ

Hıristiyan azizi, kilise babası ve teolog.

YÛNUS

Kur’ân-ı Kerîm’de adı geçen bir peygamber.

YÛSUF

Hz. Ya‘kūb’un oğlu, İsrâiloğulları’na gönderilen bir peygamber.

YÛŞA‘

Hz. Mûsâ’dan sonra peygamberlik yapan Benî İsrâil peygamberi.

ZÜLHALESA

İslâm öncesi Arap toplumundaki putlardan biri.

ZÜLKİFL

Kur’an’da adı geçen bir peygamber.